Dalgıç Pompa Su Basmıyor
Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor & Dalgıç pompa suyu azalması
Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor ifadesinde motor devreye girer, akım çeker, bazen titreşim ve ses duyulur; fakat musluklarda su yoktur. Manometrede pompa çıkış basıncı çoğunlukla düşüktür. Bu tablo çoğu vakada Dalgıç pompa hava yapması, Çekvalf arızası, Basma hattı tıkanıklığı veya ters devir (Trifaze dalgıç pompa faz sırası) ile ilgilidir. Buna karşılık Dalgıç pompa suyu azalması durumunda su gelir ancak önceye göre daha düşük debiyle veya dalgalı şekilde gelir; genellikle filtre tıkanmaları, Pervane aşınması, Kuyu debisi yetersizliği, Hat kaçakları ya da yanlış Frekans invertörü ayarları söz konusudur.
İki senaryonun ayrımı, doğru teşhis yolunu belirler ve müdahale maliyetini düşürür. Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor çoğunlukla “kesinti” yaratırken, Dalgıç pompa suyu azalması daha çok “performans düşüşü”dür.
Doğru Öncelik Sırası
- Emniyet: Elektriksel güvenlik, izolasyon ve kişisel koruyucu ekipman kullanımı.
- Gözlem: Manometre okumaları, titreşim/ses gözlemleri, VFD ekranındaki alarmlar (Frekans invertörü ayarları).
- Hızlı testler: Hava tahliyesi (Dalgıç pompa hava yapması), Çekvalf arızası geri kaçırma testi, filtre/pislik tutucu temizliği.
- Ölçüm: Faz-faz gerilim, akım dengesi, statik/dinamik seviye, debi ve fark basınç değerleri.
- Derin inceleme: Pervane ve difüzörler, Mekanik salmastra, kaplin sorunları; Basma hattı tıkanıklığı kaynaklı daralmalar.
1) Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor
Elektriksel Doğrulamalar
- Gerilim ve akım: Düşük gerilim motor torkunu azaltır; pompa döner ama basınç oluşturamaz — bu da Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor şikâyetine yol açar.
- Trifaze dalgıç pompa faz sırası: Faz sırası yanlışsa pompa ters döner; ters devirde “basma” gerçekleşmez.
- Koruma elemanları: Termik/koruma rölelerinin sık açıp kapanması hattın dolmasını engelleyebilir.
- Kablo/ekler: Kuyu içi eklerde korozyon veya izolasyon kaçakları performansı düşürebilir.
Hidrolik/Hidromekanik İncelemeler
- Dalgıç pompa hava yapması: Hat hava kilidi yaparsa akış kesilir. Purjörlerle hava tahliyesi uygulanmalıdır.
- Çekvalf arızası: Geri kaçırma hattın dolmasını engeller; kapalı kalırsa su yukarı çıkamaz.
- Basma hattı tıkanıklığı: Kum, kireç veya pas birikimi kesiti daraltır. Çıkış basıncı yüksek, tüketimde basınç düşükse bu durum söz konusudur.
- Kuyu seviyesi: Dinamik seviye emme noktasının altına düştüyse pompa boş döner.
Mekanik Aşınmalar ve İç Kaçaklar
- Pervane aşınması: Kumlu kuyularda çark kanatları erozyona uğrar; dönme var ama suyu “kavrama” gücü zayıflar.
- Mekanik salmastra: İç kaçak debiyi düşürür; dış kaçak motor ve kuyuya zarar verebilir.
- Kaplin/şaft: Gevşeme ve hizasızlık, pompanın hidrolik kısmının etkin çalışmasını engeller.
Teşhis Akış Diyagramı
- Manometre kıyasla: Çıkışta 0 bar → Dalgıç pompa hava yapması/Çekvalf arızası. Çıkışta yüksek, tüketimde düşük → Basma hattı tıkanıklığı.
- Elektrik testi: Trifaze dalgıç pompa faz sırası ve gerilim doğrulanır.
- Hava tahliyesi: Hattı tamamen suyla doldur.
- Çekvalf arızası testi: Gece kapalı bırak, sabaha basınç düşmüşse geri kaçırma vardır.
- Filtre/pislik tutucu: Sök-Temizle-Tak, ardından basınç ve debiyi yeniden ölç.
- Kuyu seviyesi: Statik/dinamik ölç, pompa yüksekliğini ayarla.
- Mekanik inceleme: Pervane, difüzörler ve Mekanik salmastra kontrol edilir.
Çözüm Önerileri
- Kısa vadeli: Hava tahliyesi, Çekvalf değişimi, Basma hattı tıkanıklığının açılması, basınç şalteri ayarı.
- Uzun vadeli: Kum tutucu/çakıl filtre revizyonu, doğru hidrolik seçim, Pervane ve Mekanik salmastra setlerinin düzenli yenilenmesi, Frekans invertörü ayarları optimizasyonu.
2) Dalgıç pompa suyu azalması
Debi-Basınç-Seviye İlişkisi
Dalgıç pompa suyu azalması tanısı için debi (L/dk), basınç (bar) ve statik/dinamik kuyu seviyesi (m) birlikte okunmalıdır. Dinamik seviyedeki düşüş toplam basma yüksekliğini artırır; pompa eğrisi üzerinde çalışma noktası sola kayar ve debi azalır. Yanlış Frekans invertörü ayarları da düşük minimum frekans veya yanlış PID hedef basıncı ile aynı sonucu verebilir.
Mevsimsellik ve Sürdürülebilir Debi
Kurak dönemlerde ve yoğun tüketim saatlerinde kuyu seviyesi düşer. Bu, kademeli bir Dalgıç pompa suyu azalması tablosu oluşturur. Uzun vadede Pervane ve yataklar daha hızlı aşınır. Çalışma sürelerini gün içine yaymak, hidrofor hacmini artırmak ve kuyunun yenilenme süresine saygı göstermek en etkili çözümlerden biridir.
Filtre, Çekvalf arızası ve Hat kaçakları
- Filtre/elek tıkanması: Debi düşer, çıkış basıncı yükselebilir; ters yıkama ve periyodik filtre değişimi şarttır.
- Kısmi Çekvalf arızası: Başlangıçta düşük debi, çalıştıkça artan debi dalgalı performans işaretidir.
- Hat kaçakları: Yeraltı veya duvar içi kaçaklar debiyi çalar; pompa çıkış basıncı normal görünse bile muslukta su zayıf gelir.
Enerji Kalitesi ve Frekans invertörü ayarları
- Gerilim düşümü: Uzun kablolar ve zayıf şebekeler motor torkunu azaltır; bu da Dalgıç pompa suyu azalması olarak hissedilir.
- VFD/PID ayarları: Yanlış hedef basınç, düşük minimum frekans, agresif rampa veya akım limiti performansı kısıtlayabilir.
İzleme ve Kayıt
Dalgıç pompa suyu azalması genellikle yavaş gelişir. Haftalık debi, basınç ve akım değerlerini kaydetmek trendi görmeyi sağlar. Statik ve dinamik kuyu seviyelerini düzenli ölçmek, mevsimsel dalgalanmaları ortaya çıkarır. Filtre fark basıncını ve temizlik tarihlerini kaydetmek, Basma hattı tıkanıklığı, Çekvalf arızası ve Hat kaçakları gibi sorunları ayırt etmeyi kolaylaştırır.
Soru-Cevap (FAQ)
S: Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor ise ilk kontrol ne olmalı?
C: Manometreleri kıyaslayın. Çıkışta 0 bar → çoğunlukla Dalgıç pompa hava yapması veya Çekvalf arızası. Çıkışta yüksek, tüketimde düşük → Basma hattı tıkanıklığı. Ardından Trifaze dalgıç pompa faz sırası ve gerilimi doğrulayın.
S: Dalgıç pompa suyu azalması her zaman kuyu seviyesinden mi kaynaklanır?
C: Hayır. Filtre tıkanmaları, Hat kaçakları, Pervane aşınması ve hatalı Frekans invertörü ayarları da yaygın nedenlerdir.
S: Çekvalf arızası nasıl hızlı test edilir?
C: Gece sistemi kapatın; sabah basınç düşmüşse geri kaçırma olasıdır. Çekvalf öncesi/sonrası basıncı kıyaslamak da net ipucu verir.
S: Trifaze dalgıç pompa faz sırası yanlışsa ne olur?
C: Pompa ters döner ve pratikte su basmaz. İki fazı çaprazlamak (yetkili elektrikçi) veya VFD menüsünden kontrol gerekir.
S: Basma hattı tıkanıklığı nasıl anlaşılır?
C: Pompa çıkışında basınç normal/yüksek, tüketimde çok düşükse; filtre, pislik tutucu ve dar kesitleri kontrol edin.
S: Dalgıç pompa hava yapması nasıl önlenir?
C: Üst noktalara purjör/hava alma vanası ekleyin, hattı suyla doldurarak devreye alın, kaliteli Çekvalf kullanın.
S: Frekans invertörü ayarları debiyi kısar mı?
C: Evet. Düşük minimum frekans veya düşük PID hedefi özellikle pik talepte debiyi sınırlar.
S: Hat kaçakları nasıl bulunur?
C: Bölgesel kapamalarla basınç düşüm testleri yapın; nemli bölgeler ve bağlantı noktalarını inceleyin.
S: Pervane ve Mekanik salmastra ne zaman değişmeli?
C: Partiküllü kuyularda yıllık kontrol önerilir; aşırı aşınma ve iç kaçak sinyali varsa gecikmeden değiştirin.
S: Hidrofor tank basıncı nasıl ayarlanır?
C: Tank ön basıncı genellikle basınç şalterinin açma basıncından 0,2–0,3 bar düşük ayarlanır.
Kontrol Listeleri
Hızlı Kontrol — Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor
- Pompa çıkış ve tüketim manometreleri kıyaslandı mı?
- Dalgıç pompa hava yapması için üst noktalardan hava tahliye edildi mi?
- Çekvalf arızası hızlı testi yapıldı mı?
- Filtre/pislik tutucu sökülüp temizlendi mi?
- Gerilim ve Trifaze dalgıç pompa faz sırası doğrulandı mı?
- Kuyu statik/dinamik seviyeleri ölçüldü mü?
Hızlı Kontrol — Dalgıç pompa suyu azalması
- Son 4–8 haftanın debi–basınç–akım kayıtları tutuldu mu?
- Filtre fark basıncı yükseldi mi? Ters yıkama/değişim yapıldı mı?
- Hat kaçakları için basınç düşüm testi yapıldı mı?
- Frekans invertörü ayarları gözden geçirildi mi (PID hedefi, min. frekans, akım limiti)?
- Mevsimsel seviye düşüşü ve yenilenme süreleri loglandı mı?
Bakım Planı ve Kayıt
- Haftalık: Basınç, debi, akım kayıtları; görsel kaçak kontrolü; VFD alarm geçmişi.
- Aylık: Pislik tutucu/filtre temizliği; Çekvalf arızası kaçırma testi; bağlantı sıkılıkları.
- 6 Aylık: Hidrofor diyafram basıncı; elektrik pano bakımı; kablo ve eklerin izolasyon kontrolü.
- Yıllık: Pervane/difüzör aşınma kontrolü ve gerekiyorsa değişim; Mekanik salmastra revizyonu; kuyu performans testi; Frekans invertörü ayarları optimizasyonu.
Maliyet ve Parça Yönetimi
- Önce ucuzdan başla: Dalgıç pompa hava yapması tahliyesi, Çekvalf değişimi, filtre/pislik tutucu temizliği çoğu vakayı çözer.
- Yedek parça stratejisi: Kumlu kuyularda yedek Pervane ve Mekanik salmastra setleri stoklanmalıdır.
- Enerji kalitesi: Zayıf şebekelerde gerilim izleme rölesi, VFD veya soft-starter cihazları ile koruma ve performans sağlanır.
Anahtar Kelime Sözlüğü
- Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor
- Dalgıç pompa suyu azalması
- Dalgıç pompa hava yapması
- Çekvalf arızası
- Basma hattı tıkanıklığı
- Pervane (impeller)
- Mekanik salmastra
- Trifaze dalgıç pompa faz sırası
- Hat kaçakları
- Frekans invertörü ayarları
- Kuyu debisi yetersizliği
Özet ve Nihai Adımlar
- Manometreleri hem pompa çıkışında hem tüketimde kıyaslayın.
- Üst noktalardan hava tahliyesi yaparak Dalgıç pompa hava yapması ihtimalini eleyin.
- Çekvalf arızası için gece/sabah basınç düşüm testini uygulayın.
- Filtre/pislik tutucu sökülüp ters yıkanarak temizlensin; ardından debi/basınç ölçümü tekrarlansın.
- Trifaze dalgıç pompa faz sırası ve gerilim doğrulansın.
- Kuyu statik/dinamik seviyeleri ölçülüp pompa yüksekliği gerekirse güncellensin.
- Debi–basınç–akım değerleri kaydedilip trend analizi yapılsın.
- Frekans invertörü ayarları gözden geçirilip PID hedefi, minimum frekans ve akım limitleri optimize edilsin.
- Hat kaçakları basınç düşüm testiyle kontrol edilsin.
- Gerekirse Pervane, difüzör ve Mekanik salmastra için söküm–kontrol planı yapılsın.
Bu adımlar, hem “Dalgıç pompa çalışıyor ama su basmıyor” hem de “Dalgıç pompa suyu azalması” senaryolarını kapsar. Sistematik ilerlemek zaman ve maliyet tasarrufu sağlar.
